क्रान्ति आबस्यक्ता कि, जबर्जस्ती ?

0
431

रेशम रोका मगर

क्रान्ति सिर्जनाको एक प्रक्रिया हो । जुन उपयोगी मानव मानबहरूको पुनर्गठन र योजनाको लागि आवश्यक छ । जबकि प्रयासहरू संघर्ष गर्न योग्य छन् । जनताको मानसिकता छ कि क्रान्ति एक हिंसक विधि परिवर्तन र आर्थिक असमानता हो जसले क्रान्तकारीहरुलाई जन्माउने मुख्य कारण हो । वास्तवमा कार्ल माक्र्सको कम्युनिस्ट विचारधाराको बढ्दो प्रभावले माथिको विश्वासलाई बढाब दियो । मानव जीवनको आवश्यक पहलको कारण अर्थ र सम्बन्धित प्रणालीको अनुवादक, कार्ल माक्र्सको निष्कर्षमा आएको थियो कि समाजमा मूल प्रेरक शक्तिको अर्थ हो । आर्थिक संतुलनमा समाजको विभिन्न समस्याहरुलाई जन्म दिन्छ । जब यो असंतुलन चोटीमा पुग्छ, तब क्रान्तिकारी फारम सुरु हुन्छ । माक्र्सको अनुसार, अधिकांश विश्वको क्रान्ति आर्थिक असमानताको कारण भएको थियो । यो पहिचान एक पक्षीय र अधूरो छ ।

परिवर्तन सृष्टिको अनन्त व्यवस्था हो । मानव, समाज, संस्कृति र सभ्यताको यो परिवर्तन प्रक्रियामा जानु पर्छ । समय समयमा, कति नयाँ परम्पराहरु, चालचालन देश र आवश्यकताहरुको अनुसार उत्पन्न हुन्छ । एक पटक उपयोगी अवधारणाहरू र परम्पराहरू दोस्रो पटक बेकार हुन सक्छन् । तिनीहरूलाई परिमार्जन गर्न परिवर्तन चाहिन्छ । समय समयमा समाज, प्रशासन, आदिमा परिवर्तनहरू हुन्छन् । एक नियम व्यवस्था एक अवधिमा उपयोगी साबित हुन सक्दैन । समाजको आदेश केवल तिनीहरूलाई परिस्थितिको परिस्थितिमा धारण गरेर मात्र निरन्तरता दिन सकिन्छ । राम्रो तरिकाले नियोजित अपरेसन र समाजको विकासमा परिवर्तनहरू पनि आवश्यक र उपयोगी छन् ।

दास अभ्यासको विरुद्ध अमेरिकामा जन्मिएको क्रान्ति मानव मानबहरूको पुनस्र्थापनाको लागि थियो । कालो र सेतोको बीच भेदभावको प्रवृत्ति चरम थियो। अल्पसंख्यकको विच्छेदले विषाक्त रूखबाट समाजलाई जरा बनाउँछ जुन मानवता अनिश्चित छ । कालो नेग्रोमा सेतो अनुहारको दुर्वयवहार बढ्दै गयो। दमनकारी आवाजको व्यग्रतापूर्ण आवाजले विऽोहको आवाजलाई फूट्यो परिणामस्वरूप, अमानवीय दास प्रणाली विरुद्धको आवाज बढ्दो तीव्र भयो ।

इतिहासको यी महत्त्वपूर्ण विऽोहहरू अर्थले उत्प्रेरित गर्दैनन् । तिनीहरूको उद्देश्य व्यक्तिगत स्वतन्त्रता, राजनीतिक लोकतान्त्रिक र मानव मानबहरू पुस्र्थापना थियो। रूसको आधुनिक क्रांतिले मार्क्सको कक्षा युद्धको दर्शनको आदर्श रूप मानिन्छ। रूसी क्रान्तिको जन्म जारको आतंकवादी, भ्रष्ट शासनको विरोधमा थियो, वर्गको संघर्ष वा आर्थिक असमानता नतिजा थियो। सबै समस्याको कारण अनुरूपमा सबै आर्थिक असमानतालाई विचार र क्रांतिको सुधारकर्ता बनेको हो ।

LEAVE A REPLY

Please enter your comment!
Please enter your name here